Ανακτήστε τη χαμένη ζωτικότητα με Β12

Η βιταμίνη Β12 βρίσκεται φυσικά σε τροφές ζωικής προέλευσης ή συμπληρώματα. Η βιταμίνη Β12 είναι απαραίτητη για το σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων και DNA. Είναι επίσης, βασικός παράγοντας στη λειτουργία και την ανάπτυξη των εγκεφαλικών και νευρικών κυττάρων.

Η βιταμίνη Β12 συνδέεται με την πρωτεΐνη των τροφών, που τρώμε. Το υδροχλωρικό οξύ και τα ένζυμα αποδεσμεύουν τη βιταμίνη Β12 στην ελεύθερη μορφή της, στο στομάχι. Από εκεί, η βιταμίνη Β12 συνδυάζεται με μια πρωτεΐνη, που ονομάζεται ενδογενής παράγοντας, ώστε να μπορεί να απορροφηθεί αργότερα στο λεπτό έντερο.

Τα συμπληρώματα, που περιέχουν Β12 στην ελεύθερη μορφή της, μπορούν να απορροφηθούν πιο εύκολα από τον οργανισμό. Υπάρχει μια ποικιλία συμπληρωμάτων βιταμίνης Β12 στην αγορά.

Αν και υπάρχουν ισχυρισμοί ότι ορισμένες μορφές, όπως τα υπογλώσσια δισκία ή τα υγρά, που τοποθετούνται κάτω από τη γλώσσα για να απορροφηθούν μέσω των ιστών του στόματος, έχουν καλύτερη απορρόφηση από τα παραδοσιακά δισκία, οι μελέτες δεν έχουν δείξει σημαντική διαφορά.

Σε περιπτώσεις σοβαρής ανεπάρκειας βιταμίνης Β12 λόγω ανεπαρκούς εγγενούς παράγοντα, όπως κακοήθης αναιμία, οι γιατροί μπορεί να συνταγογραφήσουν ενέσεις Β12 στους μυς.

Πηγές Τροφίμων

• Ψάρια, οστρακοειδή
• Συκώτι
• Κόκκινο κρέας
• Αυγά
• Πουλερικά
• Γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως γάλα, τυρί και γιαούρτι
• Ενισχυμένη διατροφική μαγιά
• Εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού
• Εμπλουτισμένο γάλα σόγιας ή ρυζιού

Σημάδια ανεπάρκειας και τοξικότητας

Έλλειψη βιταμίνης Β12

Η μέτρηση της βιταμίνης Β12 στο αίμα δεν είναι στην πραγματικότητα ο καλύτερος τρόπος για να προσδιοριστεί εάν κάποιος έχει έλλειψη, καθώς ορισμένα άτομα με ανεπάρκεια μπορεί να εμφανίσουν φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης Β12 στο αίμα.

Τα επίπεδα του μεθυλομαλονικού οξέος στο αίμα και της ομοκυστεΐνης είναι καλύτεροι δείκτες για τη βιταμίνη Β12.

Αυτές οι τιμές αυξάνονται, όταν υπάρχει ανεπάρκεια βιταμίνης Β12. Υπολογίζεται ότι περίπου το 15% του πληθυσμού έχει ανεπάρκεια βιταμίνης Β12.

Ανεπάρκεια βιταμίνης Β12

Συχνά παρατηρείται ανεπάρκεια σε βιταμίνη Β12 κυρίως σε χορτοφάγους, που δεν καταναλώνουν κρέας, ψάρι, πουλερικά ή γαλακτοκομικά, καθώς η βιταμίνη Β12 βρίσκεται φυσικά μόνο σε ζωικά προϊόντα.

Μελέτες έχουν δείξει ότι οι χορτοφάγοι έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Β12 στο αίμα και για το λόγο αυτό, όσοι ακολουθούν χορτοφαγική ή vegan διατροφή θα πρέπει να περιλαμβάνουν στη διατροφή τους τροφές ή συμπληρώματα διατροφής με Β12.

Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις εγκυμονούσες, καθώς το έμβρυο χρειάζεται επαρκή επίπεδα βιταμίνης Β12 για τη νευρολογική ανάπτυξη και η ανεπάρκεια μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη νευρολογική βλάβη.

Φάρμακα για γαστρικό οξύ

Μια κοινή αιτία ανεπάρκειας Β12, ειδικά σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, είναι η έλλειψη οξέος του στομάχου, καθώς το οξύ του στομάχου είναι απαραίτητο για την απελευθέρωση της βιταμίνης Β12 από τα τρόφιμα.

Υπολογίζεται ότι το 10-30% των ενηλίκων, άνω των 50 ετών, δυσκολεύονται να απορροφήσουν τη βιταμίνη Β12 από τα τρόφιμα.

Άτομα, που λαμβάνουν τακτικά φάρμακα και καταστέλλουν τα οξέα του στομάχου μπορεί να έχουν δυσκολία στην απορρόφηση της βιταμίνης Β12 από τα τρόφιμα.

Οποιοσδήποτε κάνει χρήση αυτών των φαρμάκων για μεγάλο χρονικό διάστημα διατρέχει κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης Β12.

Νόσος του Crohn

Ορισμένες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένης της νόσου του Crohn και της κοιλιοκάκης, επηρεάζουν αρνητικά την πεπτική οδό και αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο ανεπάρκειας.

Φάρμακα που εμποδίζουν την απορρόφηση

Η μακροχρόνια χρήση της μετφορμίνης, ενός φαρμάκου που συνήθως συνταγογραφείται για τον διαβήτη τύπου 2, σχετίζεται στενά με ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 και τα χαμηλά επίπεδα φυλλικού οξέος, καθώς μπορεί να εμποδίσει την απορρόφηση και να επιφέρει αυξημένα επίπεδα ομοκυστεΐνης.

Σημάδια ανεπάρκειας βιταμίνης Β12

• Κούραση, αδυναμία
• Μούδιασμα, μυρμήγκιασμα στα χέρια και τα πόδια
• Απώλεια μνήμης, σύγχυση
• Άνοια
• Κατάθλιψη
• Επιληπτικές κρίσεις
• Μεγαλοβλαστική αναιμία
• Κακοήθης αναιμία

Τοξικότητα

Η βιταμίνη Β12 είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη, επομένως οποιαδήποτε μη χρησιμοποιημένη ποσότητα αποβάλλεται από το σώμα μέσω των ούρων.

Το Ινστιτούτο Ιατρικής αναφέρει «δεν έχουν συσχετιστεί ανεπιθύμητες ενέργειες με την υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Β12 από τα τρόφιμα και τα συμπληρώματα σε υγιή άτομα».

Το γνωρίζατε;

Οι βίγκαν ή οι χορτοφάγοι συχνά καταναλώνουν μαγιά, γιατί περιέχει Β12. Ωστόσο, η μαγιά δεν περιέχει φυσικά αυτή τη βιταμίνη και θα υπάρχει μόνο εάν ενισχυθεί με αυτήν.

Το Nori, το αποξηραμένο βρώσιμο φύκι, που χρησιμοποιείται για την παρασκευή σούσι, μερικές φορές συνίσταται ως φυτική πηγή βιταμίνης Β12.

Περιέχει μικρές ποσότητες ενεργής βιταμίνης Β12, αλλά η ποσότητα ποικίλλει μεταξύ των τύπων φυκιών, με μερικά να μην περιέχουν καθόλου. Επομένως δε μπορεί να θεωρείται αξιόπιστη πηγή πρόσληψης βιταμίνης B12.

Μεθυλοκοβαλαμίνη ή Κυανοκοβαλαμίνη

Η μεθυλοκοβαλαμίνη και η κυανοκοβαλαμίνη είναι δύο μορφές βιταμίνης Β12, που βρίσκονται στα συμπληρώματα. Και οι δύο μορφές χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ανεπάρκειας βιταμίνης Β12, αλλά διαφέρουν ως προς τη χημική σύνθεση και τους ρυθμούς απορρόφησης.

Η κυανοκοβαλαμίνη είναι η συνθετική μορφή της βιταμίνης Β12, που χρησιμοποιείται συνήθως σε συμπληρώματα, επειδή είναι φθηνή. Αποτελείται από ένα μόριο κυανιδίου και ένα μόριο κοβαλαμίνης.

Η κυανοκοβαλαμίνη δε βρίσκεται φυσικά στα τρόφιμα, αλλά μετατρέπεται σε μεθυλοκοβαλαμίνη στο ήπαρ και σε άλλους ιστούς. Η μεθυλοκοβαλαμίνη, από την άλλη πλευρά, είναι η φυσική μορφή της βιταμίνης Β12, που βρίσκεται στα τρόφιμα.

Αποτελείται από μια ομάδα μεθυλίου και ένα μόριο κοβαλαμίνης. Η μεθυλοκοβαλαμίνη συμμετέχει επίσης στη μετατροπή της ομοκυστεΐνης σε μεθειονίνη, απαραίτητη για την καρδιαγγειακή υγεία.

Όσον αφορά την απορρόφηση, η μεθυλοκοβαλαμίνη θεωρείται ότι απορροφάται πιο εύκολα από την κυανοκοβαλαμίνη, επειδή η μεθυλοκοβαλαμίνη δεν χρειάζεται να μετατραπεί στο ήπαρ, για να μπορέσει ο οργανισμός να τη χρησιμοποιήσει. Είναι επίσης, πιο αποτελεσματική στη θεραπεία συγκεκριμένων παθήσεων υγείας.

Συνολικά, εάν έχετε έλλειψη, είναι σημαντικό να διασφαλίσετε ότι λαμβάνετε αρκετή βιταμίνη Β12 μέσω της διατροφής ή των συμπληρωμάτων σας, για να υποστηρίξετε τη συνολική υγεία και ευεξία σας.